Çocuğunuz Öfkelendiğinde Onu Nasıl Sakinleştirirsiniz?

Bazen aileler çocukları öfkelendiğinde ya da uygunsuz davrandığında ne yapacaklarını bilemeyip kendilerini çaresiz hissederler bazen de çocuğun öfkesine öfke ile karşılık verirler. Eğer Sizde benzer durumları yaşıyorsanız, bu makalede belirtilen önerileri uygulayabilirsiniz:

• Öfkeli çocukla baş ederken, şu asla unutulmamalıdır; olumsuz davranışların temelinde birçok olumsuz duygular vardır. Çocuklar duygularını regüle edemedikleri için öfke krizi geçirirler. Ebeveynler genelde, çocuklarının olumsuz davranışlarına neden olan duyguya odaklanmaktansa, olumsuz davranışa odaklanırlar. Bu da, durumu daha da zorlaştırır. Ebeveynlerin, çocuklarının bu çalkantılı durumları ile baş edebilmesi için mutlaka bu davranışa neden olan duygulara odaklanmaları gerekir.
• En son yapılan beyin araştırmaları olumsuz davranışların nedenleri hakkında bize anlamlı bilgiler sunmaktadır. Çocuklar öfkelendiklerinde duygusal bir yoğunluğun içine girmektedirler. Bu durumda duygulardan sorumlu sağ beyin devreye girer. Durum böyleyken ailelerde bu duygusal patlamaya mantık ve sebeplerden sorumlu sol beyinleri ile karşılık verirler. Bu durumda çocuk ve aile aynı frekanstan iletişime geçmemiş olurlar ve çatışma ortaya çıkar. Eğer ebeveynler, duygular ile ilgili daha çok bilgiye sahip olurlarsa, beyinlerinin iki yarım küresini de devreye sokmuş olurlar ve durum ile daha iyi baş etmeye başlarlar.
• Ebeveynler çocuklarının olumsuz davranışına sebep olan duyguları nasıl belirleyecek? Bunun en iyi yolu çocukları ile konuşurken onların bu davranışı yapmalarına neden olabilecek duyguyu tahmin edip Onlara ‘aynalamak’tır. Duyguları aynalamak, çocuğa kendisini anlaşılmış hissettirir, bu da çocuğa kendisinin daha iyi davranışlar sergileyebileceğini hissettirir. Örneğin; çocuğunuz ödevini yapmak istemiyor ve zorluk çıkartıyor. Çocuğunuza ‘ bu ödevler çok kolay yapman gerekiyor’ gibi cümleler söylemek yerine ‘ bu ödevlerin çok zor olduğunu düşünüyorsun ve yanlış yapmak istemiyorsun’ gibi cümleler söyleyebilirsiniz.
• Duyguları aynalamak, zaman içinde çocuğunuzun duygularını ifade etmesine yardımcı olabilecek duygu dağarcığını genişletir. Böylece çocuğunuz duygularına karşılık farkındalık geliştirir.
• Ebeveynler olay sırasında, duygularını belirli bir süre rafa kaldırmalılardır. Ebeveynler çocuklarının mutsuzluğu, olumsuz davranışları karşısında genelde sinirlenirler. Çünkü çocuklarının daima mutlu olmalarını arzu ederler. Bu düşünce tarzı onların, dürtüsel şekilde düşünmeden duygu yoğunlu ile davranmalarına neden olur. Bu da çocukları ile olan iletişimlerinde karşılarına bir engel olarak çıkar.
• Çocuğunuza bir şey söylemeden önce derin bir nefes alarak sakinleşin. Öfkeniz, kaygınız, hayal kırıklığınız ile baş edebilmek için bazı imajinasyon tekniklerinden yararlanabilirsiniz:

1) olumsuz duygularınızı iki elinizle odanın diğer köşesine fırlattığınızı hayal edin

2) beyninizdeki bütün olumsuz duyguları sildiğinizi hayal edin. Eğer bu teknikleri uyguladığınız halde duygularınız hala duruyorsa biraz bekleyin ve yine deneyin.

• Çocuğunuz olumsuz duygulanımdayken, ne iş yapıyorsanız bırakın ve çocuğunuza odaklanın, çocuğunuzu dinleyin. Dinlerken de ‘ hmmm’, ‘ oww’, ‘ gerçekten mi’ gibi dinlediğinizi belirten eden ifadeler kullanın. Bura da çocuğunuza şu mesajı vermiş oluyorsunuz: senin için gerçekten buradayım ve duyguların benim için çok önemli.
• Çocuğunuzun isteklerini fantezi dünyasında ona verin, bu sizi çocuğunuzun tarafına geçirir. Örneğin, bir oturuşta bir paket çikolatayı yemek isteyen çocuğunuza şöyle söyleyebilirsiniz ‘ brokoli yerine bir kutu çikolata yemek keşke senin için daha faydalı olsaydı, ne güzel olurdu dimi?’

Klinik Psk. Neşe Şahin